Popularny serwis Goodereader rozpuścił kolejną plotkę, która wzbudziła spore zainteresowanie wśród użytkowników Kindle.
Otóż tydzień temu temu napisali, że już w 2022 roku czytniki Kindle z łączem 3G przestaną działać w Stanach, następnie, że na całym świecie. Wszystko przez to, że operatorzy komórkowi rezygnują z sieci 3G na rzecz sieci nowszych generacji, czyli 4G i 5G.
A jak to wyglądać będzie u nas?
Jeśli przeczytaliście sam tytuł: „Czy internet w czytnikach Kindle z modemem 3G przestanie wkrótce działać?” i znacie prawo nagłówków Betteridge’a, to wiecie, że na takie pytanie można zawsze odpowiedzieć: „nie”. :-)
Tak czy inaczej, w plotce jest ziarno prawdy i warto je wyłuskać.
O co chodziło z 3G na czytnikach Kindle?
Małe przypomnienie dla tych, którzy nie czytają nas od dziesięciu lat.
Pierwsze dwie generacje Kindle, wydawane w latach 2007-2010 miały wyłącznie łącze komórkowe. To był taki pomysł Jeffa Bezosa, aby w czytniku umieścić kartę SIM i będzie on wtedy stale połączony ze sklepem Kindle Store. W tamtych czasach wiele gospodarstw domowych w Stanach nie miało jeszcze sieci WIFI, był to więc pomysł na to, aby zapewnić dostęp do e-booków wszędzie.
W latach 2010-2011 bardzo popularny w Polsce był czytnik Kindle Keyboard 3G, który pozwalał na bezpłatne korzystanie z internetu w niemal każdym miejscu na świecie. Również w Polsce. Wielu z nas robiło z tego użytek, bo to nie były jeszcze czasy tanich pakietów gigabajtów. Pod koniec 2011 opublikowałem tutaj nawet obszerne FAQ na temat internetu na Keyboardzie.
„Darmowe 3G” było wręcz symbolem Kindle i jedną z najważniejszych zalet czytnika.
Jednak około 2012 roku wraz z nadejściem czytników dotykowych, Amazon działanie tego łącza „znerfił” – jak to ładnie mówią gracze, czyli ograniczył, uniemożliwiając korzystanie ze stron internetowych na nowych modelach. Od tego czasu dostępny były tylko sklep i chmura Kindle, a także Wikipedia.
Po pierwsze: Obecne czytniki Kindle mają już modem 4G
Demaskowanie plotek Goodereadera zacznijmy od tego, że obecnie sprzedawane modele: Paperwhite IV oraz Oasis 3 (linki afiliacyjne do niemieckiego Amazonu) mają już łącze 4G, korzystające z sieci LTE.
Dlatego nawet wyłączenie starszych sieci nie dotknie posiadaczy nowych modeli. Za które – dodajmy – zapłacili krocie, bo np. Paperwhite IV z modemem 4G jest droższy o 60 EUR od modelu mającego tylko WIFI.
Ostatnim czytnikami z oferty Amazonu z obsługą wyłącznie 3G były Kindle Paperwhite III oraz Kindle Oasis 2.
Po drugie: W Polsce 3G będzie wyłączane, ale jest jeszcze… 2G!
Próbowałem znaleźć informacje o tym, jak sprawa wyłączenia 3G wygląda w Polsce. Okazuje się, że ten proces się już u nas zaczął!
W Rzeczpospolitej z listopada 2020 czytamy:
Pierwszy stopniową rezygnację z sieci 2G i 3G zapowiedział Polkomtel, operator sieci Plus. Grupa Cyfrowy Polsat, do której należy, zobowiązała się do tego wobec obligatariuszy, bo 4G jest bardziej efektywne, jeśli chodzi o wykorzystanie energii. Ile nadajników Plusa do tej pory wymieniono? Olga Zomer, rzeczniczka Cyfrowego Polsatu, podaje jedynie, że warunki obligacji zostały już wypełnione, a termin wyłączenia sieci starszych generacji nie jest ustalony.
O tym, że wyłączy 3G, poinformował Play. Ocenił, że całkowite wyłączenie 2G i 3G nastąpi w ciągu siedmiu lat.
Teraz T-Mobile:
wyłączanie nadajników 3G zacznie się na początku 2021 r. i potrwa do końca 2023 roku. Częstotliwości (5MHz w paśmie 900 i drugie tyle w paśmie 2100) pójdą na usługi w sieci 4G i 5G.
Według artykułu Orange też ma plany wyłączenia, ale nie zadeklarowało terminów.
Aktualizacja: tydzień po napisaniu mojego tekstu Orange zadeklarowało wycofywanie się z 3G w latach 2021-2024.
Czyli proces już zdaje się jest w toku, choć wszystko trwa wolniej. To zresztą nie dziwi, bo jak popatrzymy na mapy operatorów, zasięg sieci 4G nie jest wcale tak powszechny. W wielu miejscach najszybszą komórkową technologią jest wciąż 3G, więc dlaczego operatorzy mieliby z tego rezygnować? Zresztą w Stanach bywa podobnie.
Dodatkowo serwis whatsnext.pl uspokaja, że pozostanie wciąż łącze 2G:
Dlaczego wyłączenie sieci 3G, a nie starszego 2G?
Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta. Zbyt wiele urządzeń działa w oparciu o sieć 2G. Dlatego też pozbycie się nowszego 3G jest znacznie prostsze. Żeby nie szukać daleko wystarczy wspomnieć o bankomatach i terminalach płatniczych. Do tego różnego rodzaju inteligentne czujniki, liczniki wody i podobne urządzenia. Wymiana tego wszystkiego nie będzie tylko kwestią telekomunikacji, a ogromnym przedsięwzięciem dla praktycznie całego kraju.
A przecież Kindle ma też możliwość korzystania ze starszej sieci 2G. Ta wciąż zapewnia technologię przesyłu danych EDGE. Technologia jak na dzisiejsze czasy jest bardzo wolna (do 296 kbit/s), ale na ściągnięcie e-booka pozwoli.
Tak więc jeśli ktoś nawet korzysta z modelu z modemem 3G, to nadal powinien mieć możliwość połączenia się.
Czy Amazon sam wyłączy możliwość połączenia przez 3G?
Właściwszym pytaniem byłoby, jak długo Amazon zamierza utrzymywać możliwość połączenia się z siecią 3G przez czytniki kupione wiele lat temu?
To są dla Amazonu konkretne koszty roamingowe + konieczność utrzymania sieci i aktualizacji oprogramowania. A ile osób na świecie dzisiaj w połowie 2021 może korzystać aktywnie z czytnika zakupionego w 2010 i pobierać książki przez 3G?
Mam Kindle Keyboard – to jest model z 2010. No i on wciąż ma kartę SIM, która działa na całym świecie. U mnie działa. A konkretnie: mogę ściągać książki z chmury (ukrytej na tym modelu jako „Archived Items”).
Mogę też wejść do sklepu Kindle, co widzicie na zdjęciu otwierającym artykuł.
Jedyne czego nie mogę, to skorzystać z przeglądarki. Dostaję komunikat o problemie z połączeniem.
Pamiętamy że jakiś czas temu Amazon aktualizował oprogramowanie dla nawet najstarszych czytników, tak aby utrzymać połączenie z Amazonem. Jednak najwyraźniej odpuścili sobie już pozostałe funkcje, jak wczytywanie stron WWW. Tutaj być może przeglądarki na najstarszych modelach nie dają rady obsłużyć najnowszych protokołów połączeń HTTPS, które wymuszają dzisiejsze strony.
Tak samo w przypadku Kindle Paperwhite I z roku 2012 – klikam pozycję w zakładce Cloud (na nowych czytnikach to jest „All”) i po kilkudziesięciu sekundach nowy numer Polityki jest na czytniku.
Wejdę również do sklepu Kindle, ale z Wikipedii już nie skorzystam.
Mam również starsze modele: Kindle 2 oraz DX – i te mimo widocznego sygnału sieci nie chcą się połączyć z Amazonem. Aktualizacja oprogramowania nie pomogła. Nie była to nigdy na tyle istotna rzecz, abym ją sprawdzał na zagranicznych forach, ale możliwe, że firma oba te modele już pożegnała.
[Aktualizacja: podobno jest jednak sposób opisany na Stack Overflow oraz Mobileread, nie sprawdzałem, choć akurat na DX mam jailbreaka]
Czy warto dziś kupować czytnik Kindle z łączem 4G?
Zamiast podsumowania wrócę do tematu, który poruszałem bardzo dokładnie w artykule
Komu opłaci się zakup Kindle Paperwhite 3G/4G, napisanym jeszcze z roku 2013.
O dostęp do internetu w telefonie jest dziś znacznie łatwiej niż 8 lat temu. Jeśli potrzebuję zsynchronizować czytnik, uruchamiam w ciągu kilku sekund funkcję hotspota. Kindle łączy się z telefonem i w ciągu minuty mam na czytniku nowy numer gazety, albo książkę wysłaną mailem.
Wystarczy mi w zupełności czytnik z WIFI. Po co więc płacić za dodatkowe łącze, które nie będzie się przydawać? Wyjątek robiłbym dla autentycznych globtroterów, ludzi, którzy jeżdżą po całym świecie i chcą mieć łatwy dostęp do swojego konta, prasy, no i Wikipedii.
Ciekawi mnie, czy kupiliście w ostatnich latach Kindle z łączem 3G/4G? I czy z niego rzeczywiście korzystaliście? Zapraszam do komentarzy.
Drobna uwaga: zasadniejsze wydaje mi się użycie sformułowania „modem 3G/4G” zamiast „łącze 3G/4G”.
Słusznie. Zawsze pisałem o „łączu 3G”, ale modem pasuje w wielu miejscach lepiej.
Jedna uwaga co do hostpotu w telefonie: starsze czytniki (np. Classic) są bardzo wybiórcze jeśli chodzi o wifi. Nie łączą się z sieciami enterprise (osobny login i hasło każdego użytkownika). Kiedyś mój Classic nie chciał łączyć się też z hotspotem z telefonu (twierdził, że nie umie łączyć się z sieciami ad-hoc); nie sprawdzałem tej funkcji przez wiele lat – może teraz już się da (albo telefony mogą dawać lepsze wifi albo Classic lepiej je obsługiwać), ale tu byłbym ostrożny.
Tym niemniej – nigdy w życiu nie odczułem potrzeby 3G w czytniku.
Tak, Kindle nie umiał i nie umie łączyć się z sieciami ad-hoc, ale telefony udostępniają od dawna wifi w trybie infrastruktury (to się chyba tak nazywa), nie różniącym się od zwykłej domowej sieci.
Ale to może być też kwestia wyboru kanału. Jeden z moich kindli nie widział np. sieci domowej na kanale 11, przestawiłem router na 6 i poszło.
Panowie, Kindle Keyboard 3G i jego wersja z WiFi pracuje z WiFi tylko na 2,4GHz, stąd nowsze routery ustawione wyłącznie na 5GHz (to samo może dotyczy c HotSpot’a uruchomionego na telefonie) nie będą na nim widoczne.
Ta sama uwaga będzie dotyczyła kilku kolejnych generacji Kindle’a, ale do której – nie wiem. Voyage także nie widzi sieci WiFi na 5GHz, na 2,4GHz radzi sobie wyśmienicie.
Idąc tym tropem można napisać równie alarmistyczny artykuł o tym, że Kindle zostanie pozbawione WiFi … może to dobry pomysł dla Mr. Kozlowskiego z goodereader’a? Zawsze ktoś się wklika …
Wszystkie współczesne Kindle, chyba łącznie z najnowszym Oasis (na pewno Oasis 2) pracują w sieci 2.4, podobno dla niektórych jest to argument przeciw :-) A, no i brak portu USB-C.
Nie żebym bronił pana Kozlowskiego, ale jednak nikt nie planuje na razie wycofywać WIFI na 2,4 Ghz.
Kupiłam czytnik z 3G dla mamy, która sporo podróżuje, a jej telefon nie pozwala na postawienie hotspota (ma za to inne walory i mama go nie zamierza wymieniać).
Mam Paperwhite 3 z 3G od premiery. Nigdy mi nie było potrzebne. Parę razy ułatwiło korzystanie z wiki tj. nie musiałem sięgać po telefon, żeby włączyć hotspot. Podobnie na wyjazdach za granicą. Ale zdecydowanie nie są to sytuacje, że ta funkcja była niezbędna – w sumie pare razy zapomniałem, że mam 3G. Więc następny czytnik z samym wifi.
Dawno temu napisałem mejla do dziewczyny z Keyboarda, kiedy rozładował mi się telefon :p
Mam Kindle Keyboard. Nigdy nie korzystałem na nim z internetu, wszystko wgrywałem po kablu. do dziś tak robię czasami. Raz po kablu, raz ściągam ebooka z chmury.
Miałem voyage 3G,ale wymieniłem na zwykły model. Z sieci praktycznie na tym czytniku nie korzystałem. Był to dla mnie zbyteczny gadżet, ale z ciekawości oglądałem cotam w środku siedzi odpowiedzialne za 3g i nawet podsyłałem Ci zdjęcie – u mnie była karta Vodafone.