Książki o Janie Pawle II – przegląd tytułów na temat nauczania, biografii i modlitwy

W tygodniu przed kanonizacją Jana Pawła II niemal każda księgarnia ma jakieś promocje na książki z nim związane. 

Gdy zwrócono się do mnie z pomysłem takiego artykułu, nie byłem do końca pewny, czy chcę o tym pisać. Nie żeby postać papieża-Polaka mnie nie interesowała, ale faktem jest, że nie mam dobrych skojarzeń z działalnością wydawniczą na ten temat – wydaje mi się, ze ilość nie przechodzi w jakość.

Ale to też tak jest, że z daleka te wszystkie publikacje są jak jednolity las – gdy zaczniemy oglądać poszczególne drzewa robi się znacznie ciekawiej. Ku swojemu zaskoczeniu znalazłem sporo ciekawej lektury.

Nauczanie

Tutaj mamy zbiory różnych pism i przemówień – co wydaje mi się najwartościowsze z punktu widzenia kogoś, kto chce wyciągnąć coś z przepastnego zbioru tekstów, które pozostały po papieżu.

Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II – to podstawowe źródło do poznania nauki Jana Pawła II jako papieża. Encykliki o wierze, gospodarce, rodzinie, kościele i wielu innych tematach. Niezłe wydanie, z dobrą nawigacją i podlinkowanymi przypisami.

Każdą z encyklik możemy kupić także jako pojedyncze tytuły, jeśli wszystkie wydają się zbyt dużą dawką. Ja niezmiennie polecam Centessimus Annus  – rzecz o kondycji świata na chwilę po upadku komunizmu (rok 1991). Dużo o wolności i globalizacji, encyklika została przyjęta pozytywnie i przez zwolenników wolnego rynku i przez zainteresowanych jego regulacją.

Wojtyła na podsłuchu – to praca bardzo nietypowa, ale i bardzo ciekawa. Marek Lasota dotarł do… zapisów kazań Wojtyły w latach 60. które wykonywane były przez funkcjonariuszy SB. Tajniacy jeździli za Wojtyłą wszędzie i spisywali każde, najdrobniejsze choćby wystąpienie. Nie wiem czy im się na coś przydało, ale dzięki temu mamy dzisiaj wartościowy dokument, z tekstami, które w inny sposób by się nie zachowały. M.in. piękne przemówienie na temat nauk papieża Jana XXIII – albo zapisy kazań dla określonych grup społecznych – np. mężczyzn, pracowników, lekarzy…

Komentarz do Ksiąg Starego Testamentu – obszerne fragmenty wystąpień i pism Jana Pawła II poświęconych różnym fragmentom Starego Testamentu. Mamy tu komentarze dotyczące ksiąg: Rodzaju, Wyjścia, Psalmów, Mądrości, Izajasza i Jeremiasza. Przed każdym komentarzem znajdziemy odpowiedni fragment w przekładzie Biblii Tysiąclecia.

Uwaga: po otwarciu książki na Kindle nie mamy początkowo dostępu do nawigacji, pojawia się on po przejściu  na dalsze strony.

Jan Paweł II Anioły  – to pozycja dość dziwna, zbiór nauczania kościoła katolickiego na temat aniołów uzupełniona o fragmenty z wystąpień JP2 także na ten temat.

Małżeństwo i rodzina w nauczaniu Jana Pawła II podczas jego pielgrzymek do Ojczyzny – solidny zbiór papieskiego nauczania w tej tematyce, wyciągnięty z przemówień w Polsce. Dziwne, dlaczego nikt w formie e-bookowej nie wznawia takich dzieł jak „Miłość i odpowiedzialność”.

Rekolekcje rabczańskie ks. Karola Wojtyły – piękna historia – autorka odkrywa zeszyt z zapisem rekolekcji wygłoszonych przez ks. Wojtyłę w latach 50. dla uczniów liceum w Rabce. No i je publikuje, wraz z uwagami na ten temat. Gorzej, że tu już wchodzimy w „rozprawkę o wielkim człowieku”, a wręcz komiczne jest, jak autorka próbuje wyciągnąć wspomnienia od uczestników rekolekcji sprzed 60 lat. Ciekawe ilu z nas pamięta wszystkie rekolekcje sprzed lat dziesięciu.

Tryptyk o wierze – zbiór przemówień trzech ostatnich papieży skierowanych przede wszystkim do młodzieży.

Rekolekcje z Janem Pawłem II  – siedmiodniowy program rekolekcji odnawiających podstawowe prawdy wiary w oparciu o naukę JP2 z encyklik oraz audiencji generalnych.

W roku 2015 doszły jeszcze:

• Kompendium teologii Jana Pawła II – wybór tekstów papieskich z encyklik, adhortacji, książek i przemówień.
• „Jestem bardzo w rękach Bożych” Notatki osobiste 1962–2003 – opublikowane pośmiertnie zapiski Karola Wojtyły, głównie z różnych rekolekcji.
• Jan Paweł II. Minibook – wybrane artykuły z Miesięcznika Znak.

Biografie

Do tej działki mogę mieć najwięcej zastrzeżeń, bo jest ona najbardziej narażona czy to na szukanie sensacji czy rzeki słodkości i banału wylewające się z każdej strony.

1001 rzeczy, które warto wiedzieć o Janie Pawle II  – ponad tysiąc ciekawostek i faktów na temat życia JP2, podanych w formie krótkich pigułek. Można czytać dla przyjemności, choć autorzy nie kryją, że głównym odbiorcą są uczestnicy różnych szkolnych konkursów wiedzy na temat Jana Pawła II. Jest to dla mnie bardzo smutne, że zamiast propagować naukę Jana Pawła II propaguje się naukę o nim.

Tajemnice Jana Pawła II – Antonio Socci przygląda się tym mniej znanym, albo wręcz ukrywanym częściom biografii papieża, np. co go łączyło z ojcem Pio, skąd wiedział o różnych wydarzeniach historycznych jeszcze przed ich nastąpieniem, albo jak wyglądał temat trzeciej tajemnicy fatimskiej.

Sekret ocalenia. Nieznany epizod zamachu. Czy siostra Rita uratowała Papieża?  – ta napisana w dość sensacyjnym tonie książka skupia się na nieznanych aspektach zamachu na Jana Pawła II w 1981 roku. Przed kolejnym strzałem Ali Agcę miała powstrzymać niejaka siostra Rita, której w ogóle w tamtym miejscu nie powinno być.

Jan Paweł II poza protokołem. Wielki pontyfikat, małe anegdoty  – to książka bardzo sympatyczna, nieaspirująca do wielkich odkryć i co dla mnie ważne – niepisana na kolanach. Autor, Marek Latasiewicz tłumaczy: Właśnie w tejże normalności następcy świętego Piotra najłatwiej dostrzec jego geniusz, niezwykłość, wielkość, świętość. I chyba mu się to udało, nawet jeśli część tych opowieści dobrze już znamy.

Nieznane oblicze pontyfikatu  – pozycja z pozoru zbliżona do poprzedniej – ale mniej anegdotyczna. Grzegorz Polak przygląda się tym momentom pontyfikatu, które zwykle były ignorowane przez media – np. przełomowe porozumienie z kościołem starokatolickim, opozycja wobec JP2 w kurii rzymskiej, albo historia uratowania południowokoreańskiego opozycjonisty, przyszłego prezydenta tego kraju.

Święty Jan Paweł II. 15 portretów pięknego życia  – to skrótowy (110 stron) przegląd całej biografii papieża, przez pryzmat różnych ról, które przyjmował w życiu – poza np. świadkiem Ewangelii są też takie jak mistrz słowa czy aktor i wreszcie nauczyciel umierania.

Jan Paweł II i krach komunizmu  – krótka praca z wydawnictwa Ebookowo, trudno mi zakwalifikować jednoznacznie jej gatunek – gawęda wypełniona cytatami z poetów, a mająca na celu przybliżenie duchowej drogi Wojtyły i teza, że sukcesy JP2 wynikały z polskiego mesjanizmu…

Jan Paweł II Świadectwa Świętości – autor porozmawiał z wieloma ludźmi, którzy Jana Pawła II znali – no i szukał przede wszystkim dowodów na to, że był on blisko Boga. Ciekawostką jest objęcie rozmową m.in. ojca Konrada Hejmo oskarżanego o wieloletnią współpracę ze służbami.

Jak otwarte okno. Myśli o Janie Pawle II  – krótkie, ale poetycko utrafione zapiski ks. Jana Twardowskiego poświęcone postaci i nauczaniu JP2. Wiele nam mówią i o poecie i podziwianym przez niego Ojcu Świętym.

Modlitwa

To są albo zbiory modlitw do już niedługo – świętego, albo okazje do medytacji modlitewnej z tekstami JP2.

Modlitewnik za wstawiennictwem Świętego Jana Pawła II  – w papierze to jest bestseller.  Zbiór krótkich modlitw z cytatami wybranych przemówień i prac JP2. Jest już nawet litania do nowego świętego.

Modlitewnik za przyczyną błogosławionego Jana Pawła II  – sądziłem, ze to poprzednie wydanie, a jednak nie – tutaj modlitw więcej, np. okolicznościowe dla różnych grup społecznych, również takie niezwiązane bezpośrednio z JP2, cytatów mniej.

Modlitwy do błogosławionego Jana Pawła II (tylko PDF) – zbiór modlitw zapisanych niesamowicie ozdobną czcionką. Dobry pomysł na prezent, ale nie na e-booka.

Różaniec z Janem Pawłem II – a to bardzo ciekawy zbiór wypowiedzi i nauk dotyczących poszczególnych tajemnic różańca – łącznie z tajemnicami światła, które to Jan Paweł II ogłosił po raz pierwszy w roku 2002.

Rekomendacje

• Jeśli chcemy poznać nauczanie JP2 – wtedy idealnym punktem startu są Encykliki. Jeśli znamy już papieskie przemówienia – warto wrócić do kazań z lat 60 zamieszczonych w książce Wojtyła na podsłuchu. Mogą nas zaskoczyć.
• Dla zainteresowanych biografią – nie ma w tym zestawieniu książki obejmującej dokładnie całe życie JP2. Pojedyncze epizody najlepiej opisują Jan Paweł II poza protokołem oraz Nieznane oblicze pontyfikatu.
• Zainteresowani modlitwą mogą sięgnąć po jeden z dwóch modlitewników, chociaż mi najbardziej się spodobał Różaniec z Janem Pawłem II.

PS. Dobrze rozumiem, że JP2 był postacią, o której wiele osób ma dużo do powiedzenia, ale pamiętajmy, że komentarze są niekoniecznie dobrym miejscem na prowadzenie dyskusji religijno-politycznych. Zapraszam do komentowania wspomnianych książek, jeśli je oczywiście znacie.