Ukraińskie e-booki (również dla dzieci i do nauki języka) – gdzie znaleźć? Skąd pobrać bezpłatnie?

Drugi tydzień trwa już inwazja putinowskiej Rosji na Ukrainę. Trwa też niespotykany exodus do Polski, Słowacji, Węgier czy Mołdawii. 

Na naszych oczach dzieje się historia. W Polsce znalazło się już około milion ludzi uciekających przed wojną. Każdy chyba zna kogoś, kto ukraińskie rodziny przyjął pod swój dach, albo kto im pomaga. Prawie każdy dorzucił się pewnie do licznych zbiórek.

Ukraińcy trafiający do nas przyjeżdżają z niewielkim bagażem, kto by miał w nim miejsce na książki. Zapasy ukraińskich książek w bibliotekach i księgarniach szybko się wyczerpały. Dlatego naturalne jest zainteresowanie e-bookami.

W artykule zebrałem informacje na temat dostępnych e-booków w języku ukraińskim. Możecie je przekazać naszym gościom.

Aktualizacja z 12 kwietnia: dodałem udostępniony przez PWN słownik polsko-ukraiński.

Rozmówki ukraińskie

Pierwsza sprawa, to porozumieć się. W tym może pomóc nam kilka publikacji.

Українсько-польcький РОЗМОВНИК czyli Rozmówki ukraińsko-polskie pobierzemy bezpłatnie (безкоштовно) ze strony Empiku. Nie jest wymagana rejestracja, ani logowanie. Rozmówki można też przeczytać online na stronie wydawnictwa PONS.

Książka jest skierowana do osób mówiących po ukraińsku.

Розмовники містять слова, звороти та фрази, які допомагатимуть вільно спілкуватися в найважливіших повсякденних ситуаціях, та практичну інформацію про життя в Польщі. Ми також долучили спрощений запис вимови та польсько-український словник.

Rozmówki zawierają słowa, wyrażenia i zwroty pozwalające na swobodną komunikację w najważniejszych codziennych sytuacjach oraz praktyczne informacje o życiu w Polsce. Zamieściliśmy w nich również uproszczony zapis wymowy oraz słownik polsko-ukraiński.

Jest duży plik PDF. Na czytnikach może on wymagać przekręcenia ekranu. Ewentualnie wybrane strony możemy wydrukować.

Wydawnictwo Edgard, znane z wielu książek językowych przygotowało zestaw kilku plików:

• rozmówki ukraińsko-polskie – dla gości (PDF)
• niezbędnik polsko-ukraiński dla gospodarzy (PDF)
• ukraiński – kurs podstawowy (PDF + MP3) – to jest liczący kilkadziesiąt stron fragment zawierający kilka lekcji, całość do kupienia np. w Virtualo.

Na stronie krakow.pl pobrać możemy też plik PDF z podstawowymi rozmówkami ukraińsko-polskimi, również skierowany do Ukraińców.

Rozmówki ukraińskie ze słowniczkiem. Jadę do pracy – książkę kupimy za 1 zł w swiatksiazki.pl.

To są rozmówki skierowane do Polaków, którzy chcieliby w Ukrainie podjąć pracę. Konieczna jest znajomość alfabetu i wymowy.

Książka opracowana została dla osób, które chcą pracować za granicą. Składa się z trzech części: Rozmówek, Kategorii zawodowych oraz Praktycznych porad i informacji. Użytkownik znajdzie w niej więc słownictwo ogólne (niezbędne podczas robienia zakupów, podróżowania czy szukania pracy), specjalistyczne terminy związane z wykonywaniem danej profesji (np. w usługach, na budowie czy w gastronomii) oraz wzór umowy o pracę, wynajmu mieszkania i CV.

To jest zatem bardziej rzecz dla nas, która może ułatwić porozumienie z przybyszami. Formaty EPUB i MOBI, bez problemu zadziałają na czytniku.

Słownik polsko-ukraiński

Słownik tematyczny polsko-ukraiński z PWN dostępny będzie bezpłatnie do 6 czerwca. Pobierzemy go w formatach EPUB, MOBI i PDF.

W odpowiedzi na toczącą się wojnę w Ukrainie, PWN nieprzerwanie wspiera naszych wschodnich sąsiadów. W ramach prowadzonych działań pomocowych zdecydowaliśmy się również udostępnić na dwa miesiące całkowicie darmowo nasz polsko-ukraiński słownik tematyczny w wersji elektronicznej. Mamy nadzieję, że ta publikacja będzie realną pomocą dla wszystkich uchodźców, którzy próbują odnaleźć się w naszej polskiej rzeczywistości, a także dla Polaków, którzy wspierają społeczność ukraińską w tym trudnym czasie. […]

Słownik zawiera około 45 000 haseł, znaczeń, przykładów użycia, typowych połączeń wyrazowych pogrupowanych w 30 blokach tematycznych z podziałem na mniejsze grupy semantyczne obejmujące prawie wszystkie ważniejsze dziedziny życia współczesnego człowieka, a następnie na grupy gramatyczne, czyli wyrazy należące do konkretnych części mowy oraz frazy i idiomy.

Ze słownika skorzystają zarówno Ukraińcy uczący się polskiego, jak i Polacy, chcący znaleźć ukraińskie odpowiedniki słów, których potrzebują. Słownik przedstawiłem też w osobnym artykule.

Nauka języka polskiego

Są też podręczniki i książki językowe.

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego opublikowało trzy książki językowe, które pobierzemy bezpłatnie z kodem „UKR”:

• Dwa tygodnie z polskim. Poziom A1 (PDF)
• Polsko-ukraiński słownik frazeologiczny (PDF)
• Znajdź z polskim wspólny język (PDF i MOBI) – to już raczej specjalistyczne

Konieczne jest założenie konta w serwisie.

Fundacja Wolność i Demokracja opublikowała podręcznik do nauki języka polskiego dla dzieci na Ukrainie: „Raz, dwa, trzy i po polsku mówisz Ty!”. Format PDF, pięć tomów. Pobierzemy go po wypełnieniu formularza.

Sporo materiałów na temat nauki języka polskiego i ukraińskiego zebrała Baba od polskiego.

Bezpłatne e-booki po ukraińsku

Rośnie lista miejsc, z których możemy pobrać darmowe e-booki w języku ukraińskim.

• Dział wsparcia na PocketBook.pl – w sekcji „Książki” wybieramy Ukrainian – będzie to paczka z plikami EPUB, to głównie klasyka literatury w domenie publicznej. Część tych książek jest instalowana domyślnie na czytnikach PocketBook. Jest tam również „Історія про крихітку Ріді та її зачаровані книжки” – książka, którą widzicie na zdjęciu otwierającym artykuł. Ta akurat w PDF przystosowanym do ekranu 6 cali.
• Африка Казіка (Afryka Kazika) – popularna książka dla dzieci Łukasza Wierzbickiego ma tłumaczenie ukraińskie, które jest do pobrania w PDF ze strony autora.
• Projekt Barabooka – kilkadziesiąt e-booków dla dzieci w PDF, podzielonych według kategorii: 3+, 6+ oraz 9+.
• Lustro Biblioteki – serwis zebrał linki do 70 e-booków dla dzieci w PDF, przygotowanych przez Stowarzyszenie Osvitoria.
• [Tylko do 30 kwietnia] Wydawnictwo Starego Lwa – 30 e-booków dla dzieci w każdym wieku. Konieczna rejestracja. Na stronach książek widzimy cenę, ale zostaje obniżona do zera po dodaniu do koszyka.
• KidKiddos Books – 7 dwujęzycznych (angielsko-ukraiński) e-booków dla dzieci.
• Ukraińskie Wikiźródła – podobnie jak polskie mają opracowane wiele książek z klasyki literatury, możemy je pobrać w formatach PDF, MOBI, EPUB.
• Dwie Siostry – znane polskie wydawnictwo ma stronę z materiałami w języku ukraińskim. Są tu np. kolorowanki w wersjach do pobrania i wydrukowania. Nie ma klasycznych e-booków.
• Instytut Pamięci Narodowej ma po ukraińsku książki o historii Polski, a także o historii „wspólnej” np. o akcji Wisła. Format PDF.
• Jeden z użytkowników Reddita udostępnił swój serwer Calibre z książkami dziecięcymi. Są tam raczej klasyczne bajki, np. Andersen. Uwaga: nie podaję bezpośredniego linku do serwera (który jest obciążony), tylko do wątku na Reddit. 
• 4Read.org – zbiór ukraińskich audiobooków. Mam trochę wątpliwości, czy wszystko tam jest legalne, ale w obecnej sytuacji…
• Knigo Go – trochę książek dla dzieci m.in. w formacie EPUB. Zwykle są to jednak tylko fragmenty wzięte z księgarni LitRes (patrz niżej), strona wydaje się być głównie wieszakiem na reklamy, więc niespecjalnie ją polecam.

Płatne e-booki po ukraińsku

Oczywiście sporo tytułów można po prostu kupić.

W pierwszej kolejności polecam dwie księgarnie prowadzone przez PocketBook:

• PocketBook.ua (strona po ukraińsku lub rosyjsku) – w menu po lewej wybieramy język książek
• Bookland.com (strona m.in. po polsku) – na górze wybieramy zawartość: „українська”

Księgarnie są niezależne, ceny i oferta mogą się różnić, więc w razie wątpliwości porównujmy. Formaty to zwykle EPUB, czasami także MOBI czy PDF. Bywa też FB2, u nas nieużywany, na wschodzie całkiem popularny.

PocketBook, znany nam dobrze producent czytników, ma siedzibę w Szwajcarii. Nie jest natomiast tajemnicą, że firma pochodzi z Ukrainy, mieli biuro m.in. w Kijowie i w tym momencie przebywa tam wielu pracowników.

Наш Формат – księgarnia i wydawnictwo w katalogu e-booków ma ponad 1800 pozycji. Formaty EPUB i MOBI.

Swój dział z książkami ukraińskimi ma też księgarnia LitRes.pl. Jest to polski oddział największej księgarni rosyjskiej, co każe zastanowić się nad tym, czy powinniśmy tam kupować książki dla Ukraińców uciekających przed rosyjską inwazją. Niemniej zwracam uwagę na trzy sprawy:

• Formalnie właścicielem polskiej księgarni jest firma z Irlandii.
• W LitRes.pl znajdziemy polskie książki od polskich wydawców.
• Nie zauważyłem tam cenzury – kupimy np. bez problemu pozycje o reżimie Putina czy o wojnie w Donbasie. Nie jest to zatem rosyjska „piąta kolumna” w rodzaju Sputnika, która próbuje nam sprzedać putinowskie postrzeganie świata.

Z tego też powodu nie wzywam do formalnego bojkotu LitRes. Księgarnia ta nie ma chyba zresztą dużego udziału na polskim rynku.

Płatne e-booki po rosyjsku

Większość mieszkańców Ukrainy posługuje się swobodnie językiem rosyjskim, a dla wielu – szczególnie ze wschodu kraju – jest to pierwszy język. Nie powinno nas to zaskakiwać. Dlatego jeśli nasi goście potrzebują książek po rosyjsku – znajdziemy je w wyżej podanych księgarniach.

Jeśli w obecnej sytuacji nie chcemy finansować wydawców z Rosji, jest też spory „rynek” książek udostępnianych nielegalnie, e-booki znajdziemy choćby na torrentach – patrz np. rutracker.org. Nie zapominajmy też o serwisie Library Genesis. Nie zalecam, a informuję. Przy wszelkich tego typu próbach najlepiej korzystać z VPN.

Czytniki e-booków, a język ukraiński

Dwie istotne sprawy.

1. Czy ukraińskie e-booki zadziałają na każdym czytniku? Według mojej wiedzy tak – żadne urządzenie wypuszczone w ostatnich kilku latach nie powinno mieć najmniejszych problemów z czytaniem e-booków po ukraińsku.

Oczywiście w przypadku plików PDF może być kwestia niedopasowania pliku do niewielkiego ekranu. To jest problem uniwersalny – wszystko o tym w artykule Czytam dużo PDF-ów – czy powinienem kupić czytnik?

2. Które czytniki mają ukraińskie menu? Z obecnych na polskim rynku modeli język ukraiński można włączyć na czytnikach inkBOOK, choćby testowanym Calypso Plus.

Co ciekawe, języka ukraińskiego nie da się włączyć na czytnikach PocketBook z dostępnym w Polsce oprogramowaniem. Być może trzeba zainstalować inne. Dostępna jest za to klawiatura ukraińska.

Ukraińskiego menu nie ma też Kindle (jest angielska i rosyjska).

Podsumowanie

Miałem dzisiaj bardzo pouczającą rozmowę z sąsiadką, która pracuje jako wolontariuszka i opiekowała się dwoma rodzinami. Otóż wielu Ukraińców ma przeświadczenie, że za tydzień czy dwa „wszystko się skończy” i będą mogli już wrócić do siebie.

Bardzo chciałbym w to wierzyć, ale gdy czytam analizy dotyczące trwającej wojny, wciąż trudno przewidzieć, jak długo potrwa, no i jak się skończy – czy będzie do czego wracać. Trzeba się liczyć z tym, że dla wielu osób Polska może pozostać domem na dłużej.

Poza wieloma rzeczami podstawowymi – mieszkaniem, jedzeniem, pracą, opieką zdrowotną – nasi goście będą potrzebowali też dostępu do swojej kultury, do książek, które dają trochę wytchnienia w tym strasznym czasie. E-booki mogą w tym pomóc.

PS. Bardzo dobre zestawienie znajdziemy też w serwisie Lustro Biblioteki, a także w Mamy Projekt.

Jeśli znacie inne źródła e-booków po ukraińsku, dajcie znać w komentarzach, uzupełnię artykuł.