Dzielenie wyrazów w e-bookach przybliża ich wygląd do książek papierowych i ułatwia czytanie z wyjustowaniem. Wręcz trudno uwierzyć, że niektórzy wydawcy to blokują.
Zdarza się, że testując czytniki PocketBook włączam książkę w formacie EPUB, a podziałów… nie ma.
Dostaję też w tej sprawie pytania – często dostaje się tu twórcom oprogramowania czytnika. Jednak to nie oni są winni – tak zdecydował wydawca, czy raczej osoba/firma przygotowująca e-booka.
Nie mam pojęcia, dlaczego niektórzy blokują dzielenie. Owszem, jest kilka starszych czytników (np. Sony) które nie wyświetlają łączników, czyli kresek oddzielających wyrazy -ale wszystkie nowe chyba sobie radzą. Jedna z księgarni twierdziła kiedyś, że są problemy na urządzeniach mobilnych. Ale od tego czasu minęło kilka lat.
Na szczęście możemy to poprawić we własnym zakresie.
Obsługa podziałów na czytnikach
Dwa zdania wprowadzenia. Na jakiej podstawie czytnik wie, w jaki sposób wyświetlać podziały wyrazów?
Czytniki PocketBook respektują CSS, czyli definicje stylu tekstu w plikach EPUB. Na tej podstawie decydują czy wyświetlą podziały czy nie. Jest też możliwość włączenia i wyłączenia podziału z menu książki, o ile nie zostało to zablokowane.
Czytniki Kindle oraz ostatnio testowane przeze mnie inkBOOK wyświetlą podziały tylko wtedy, gdy są one na stałe wbudowane w tekście. Możemy je dodać ręcznie w programie Calibre, korzystając z wtyczki Hyphenate This.
Sposób ten omawiałem dwukrotnie:
- Jak podzielić wyrazy w e-bookach KF8 lub EPUB
- Jak przy pomocy Calibre poprawić e-booki wysyłane na Kindle
Przy czym w przypadku Kindle, odpowiednia instrukcja CSS może również zablokować wyświetlanie podziałów. Dlatego też piszą do mnie ludzie, którzy skorzystali z wtyczki, a… podziałów nadal nie widać.
Sposób: zdjęcie blokady w CSS
Musimy wejść do pliku EPUB (jest to plik ZIP, który można rozpakować). W programie Calibre można skorzystać z funkcji „Edytuj książkę” dostępnej z menu kontekstowego.
Szukamy pliku z rozszerzeniem .css, który zwykle znajduje się w folderze „oebps/styles/”, ale może też być w głównym folderze rozpakowanego epuba. Z kolei w edytorze Calibre będzie widoczny w sekcji „Style” po lewej stronie.
Oto przykład z jednego z e-booków: Mózg. Podręcznik użytkownika z wydawnictwa Marginesy. Za brak podziałów odpowiada następujący fragment pliku CSS, ustalający reguły dla „body” czyli całej treści.
body {
adobe-hyphenate: none;
-epub-hyphens: none;
font-family: LiberationSerif, serif;
hyphens: none;
line-height: inherit;
margin: 8px 10px 8px 10px;
text-align: justify;
-webkit-hyphens: none;
}
Jak widać, twórca e-booka użył aż czterech różnych reguł, aby upewnić się, że na żadnym systemie i czytniku podziału wyrazów nie będzie.
Jak to naprawić? Po prostu – z pliku CSS usuwamy wszystkie wspomniane wiersze i zapisać ponownie plik EPUB.
Dodatkowe uwagi
Uwaga 1: nie zawsze reguła dotycząca „hyphens” wyłącza podziały. Poniżej akurat dobry przykład, z książki wydawnictwa RM.
body {
-epub-hyphens:auto;
}p.przypis_dolny {
-epub-hyphens:none;
-webkit-hyphens:none;
}
W sekcji body mamy polecenie „auto” – co oznacza, że twórcy e-booka pozostawiają decyzję o podziałach lub ich braku oprogramowaniu czytnika. Jednak podziały wyłączają dla przypisów dolnych, bo nie każdy czytnik je wyświetli. Czasami podziały blokowane są dla nagłówków, co też jest dobrym pomysłem.
Uwaga 2: to rzadko się zdarza, ale jeśli nic nie działa, warto sprawdzić język książki, jaki mamy ustawiony w metadanych. Czytniki mogą mieć różne reguły podziałów zależnie od języka.
Podsumowanie
Jak wspomniałem wyżej – nie ma dzisiaj racjonalnych powodów, aby w plikach EPUB blokować podziały wyrazów. Dlatego apeluję do wydawców – nie wstawiajcie takich reguł, jak powyżej, bo to utrudnia czytanie. A jeśli ktoś ma problem na starszej aplikacji mobilnej – niech ją zmieni.
My jako czytelnicy na szczęście możemy sobie to poprawić ręcznie, do czego zachęcam, jeśli trafiliście na ten problem. Książka z podziałami wyrazów i justowaniem wygląda na e-papierze faktycznie bardzo… papierowo. :-)
Czytaj dalej:
- Matematyka jest wszędzie – e-book z mBanku i jego fatalna konwersja na czytniki
- „Ścieżki wyobraźni: Rozstaje” – trzecia już antologia Śląskiego Klubu Fantastyki – za darmo i na czytniki
- Cyfrowa biblioteka Polona będzie wreszcie miała e-booki na czytniki!
- Calibre 4.0 – nowa aplikacja do czytania, zmiany w serwerze zawartości i w wymaganiach
- Dropbox ogranicza liczbę podłączonych urządzeń na darmowym koncie, co może dotyczyć również czytników
- Jak połączyć ze sobą dwie biblioteki Calibre?
Hmmm, to jest porada, ale dla ebooków, które posiadamy. Książki z Legimi niestety tak nie poprawimy o ile się orientuję, bo nie ma jak wyedytować epuba, mam na myśli abonament oczywiście.
Nie można, taka jest wada wypożyczeń.
Mi, osobiście, o wiele łatwiej i szybciej czyta się tekst bez dzielenia wyrazów.
Załadowałam słownik PL na PB Touch Lux 3 ale podział wyrazów jest dziwny np. zostawia pojedyncze litery czy nie respektuje sylab. Jak można to poprawić?
Ebooki powinny posiadać jako standard dzielenie wyrazów i wyjustowanie tekstu. Wydanie w taki niechlujny sposób książki na papierze byłoby przejawem braku profesjonalizmu. Nie chcę się czuć jak klient drugiej kategorii gdy wybieram ebooka.
POPIERAM!!!
Ponieważ zdarzyło mi się już wielokrotnie poprawiać formatowanie tekstu w ebookach w programie CALIBRE. Miałem nawet też takie przypadki, gdy cały plik ebooka konwertowałem do DOCX, a następnie – po całkowitym formatowaniu wszystkiego – konwertowałem do pożądanego formatu AZW3.
Przyznam, iż niejednokrotnie sama szczegółowa i pełna obróbka całego tekstu trwała dłużej niż lektura ebooka.
Na czym polegała ta „szczegółowa obróbka”? Bo u mnie jednak w Calibre dodanie wszystkiego co chcę zajmuje zwykle 30 sekund. No, chyba że popsuto np. spis treści, to jest trochę roboty.
Przecież zdecydowanie łatwiej czyta się tekst bez dzielenia wyrazów.
Zwłaszcza jeśli ktoś czyta dosyć szybko, to pourywane wyrazy łatwo potrafią wytrącić z imersji.
Sam jak mogę usuwam podziały wyrazów. Moze dla kogoś książka z podziałami wygląda lepiej (dla mnie nie), ale na pewno szybciej czyta się bez podziału wyrazów miedzy linie czy strony (bo czytamy wyrazami, tak jak Chińczycy znakami).
Jesli się nie zgadzacie, to czemu nie przeszkadza wam brak podziału wyrazów w tych komentarzach?
Jesli się nie zgadzacie, to czemu nie przeszkadza wam brak podziału wyrazów w tych komentarzach?
Przeszkadza ;-) ale na szczęście komentarze są zwykle krótkie i tekst nie rozjeżdża się zbytnio.
Tekst dzielony wygląda ładniej, czy to na stronie książki, czy na ekranie czytnika, to sprawa bardziej estetyczna. Zgadzam się, że tekst niepodzielony i wyrównany do lewej szybciej się czyta, ale ja się nie śpieszę, a jestem trochę estetą, niestety, przeszkadzają mi „kanaliki” czy widzące spójniki, nie mogę ich odzobaczyć.
W czytnikach Pocketbook można wyrównać do lewej tekst z podzielonymi wyrazami – czyste zło.
I tu wychodzi kolejna zaleta ebooka. Komu przeszkadzają podziały ten je usuwa, komu z nimi wygodniej się czyta ten dodaje. Wszyscy są zadowoleni.
W idealnym świecie każdy ebook miałby podział wyrazów a każdy czytnik opcję jego wyłączenia.
Pojedyńcze litery to wada czytnika. Użyj wtyczki hyphenate this w calibre i usuń słownik z czytnika. Czytnik nie zawiera ustawień podziału, które możesz ustawić w ustawieniach wtyczki np. wymuszenie pozostawienia co najmniej 2 liter na końcu i 3 na początku dzielonego wyrazu. Jeśli na czytniku masz plik z podziałem uzyskanym przez wtyczkę i czytnik posiada słownik to będzie dzielił sprzętowo czyli z błędami.